- De radicale econoom Javier Milei is gekozen tot de nieuwe president van Argentinië.
- De zelfbenoemde ‘anarcho-kapitalist’ wil de kettingzaag zetten in tien van de achttien ministeries en de peso inruilen voor de dollar.
- Milei ziet zichzelf niet alleen als redder van zijn in enorme economische problemen verkerende land, maar ook als sexgoeroe.
- Lees ook: Radicale anarcho-kapitalist Javier Milei wordt nieuwe president van Argentinië: hij wil de peso inruilen voor Amerikaanse dollar
De radicale econoom Javier Milei heeft de Argentijnse presidentsverkiezingen gewonnen. De 53-jarige Milei kreeg in de beslissende tweede verkiezingsronde 56 procent van de stemmen.
De ‘anarcho-kapitalist’, zoals hij zichzelf noemt, wil de kettingzaag gaan zetten in de begroting en de enorme bureaucratie in Argentinië. Zo wil hij meerdere ministeries en de centrale bank afschaffen. Dat benadrukte hij tijdens verkiezingscampagne door regelmatig met een kettingzaag op bijeenkomsten te verschijnen.
Wie is de nieuwe ultrarechtse president die Argentinië met zijn radicale ideeën uit de economische ellende moet gaan halen? Zeven dingen die je moet weten over Javier Milei.
1. Hij wil de peso inruilen voor de dollar
Argentinië gaat gebukt onder torenhoge inflatie. Die kwam in oktober uit op 143 procent, het hoogste niveau van dit jaar. Om monetaire stabiliteit te brengen wil Milei de nationale munt de peso afschaffen en inruilen voor de Amerikaanse dollar, zoals Ecuador, een veel kleiner land in de regio, in het jaar 2000 heeft gedaan. De peso is mede vanwege de enorme schuldenlast en politieke instabiliteit al sinds 2008 in waarde aan het dalen. Alleen al dit jaar is de munt 99 procent van zijn waarde kwijtgeraakt.
Tijdens de verkiezingscampagne waarschuwde Milei dat Argentijnen hun spaargeld niet in peso’s aan moeten houden. “De peso is een munt die is uitgegeven door Argentijnse politici en dus stront, maar het is zelfs niet geschikt als mest.” Hij wil daarom ook de centrale bank van Argentinië afschaffen.
Het is zeker niet voor het eerst dat Argentinië kampt met torenhoge inflatie. Zo weet Milei zich te herinneren dat hij, toen hij eind jaren ’80 met zijn moeder naar de supermarkt ging, klanten hun uiterste best zag doen supermarktmedewerkers met prijsstickerpistolen voor te blijven, omdat de prijzen meerdere malen per dag verhoogd werden. Ook nu is dat weer het geval.
2. Hij wil de kettingzaag zetten in de overheid
Javier Milei pleit voor een minimalistische overheid en gelooft dat de wet van vraag en aanbod de samenleving moet organiseren, zonder inmenging van bovenaf.
“De overheid is een criminele organisatie die via belastingen geld afdwingt van haar burgers”, zei hij in september tegen The Economist. “Al het kwaad in de wereld ontstaat met de socialistische leugen dat waar een behoefte is, een recht wordt geboren. Er zijn eindeloos veel behoeften, wie gaat daar allemaal voor betalen?”
Socialistenhater Milei zei tijdens de verkiezingscampagne dat “alle Keynesianen en collectivisten” een schop onder de kont gaan krijgen en dat de zorg, het onderwijs en alle 34 staatsbedrijven zullen worden geprivatiseerd.
Ook gaat de kettingzaag in tien van de achttien ministeries, waaronder die van Gezondheid, Onderwijs en Milieu. Hij verscheen op verschillende bijeenkomsten dan ook letterlijk met een kettingzaag in de hand. En economische vrijheid gaat volgens Milei zelfs zo ver dat vrije handel in organen moet worden toegestaan.
3. Zijn bijnaam is 'El Loco' (de gek)
Milei wordt vanwege zijn radicale ideeën, omstreden uitspraken, warrige haar, imposante bakkebaarden en vaak verwilderde blik regelmatig ‘El Loco’ genoemd, de gek. Ook zijn fans noemen hem liefkozend zo.
Volgens zijn biograaf noemde zijn vader hem ook al 'El Loco', omdat hij overal problemen veroorzaakte. En ook in de klas werd hij vanwege zijn vele woede-uitbarstingen 'de gek' genoemd.
Milei droomde ooit van een carrière als profvoetballer en was geen onverdienstelijk keeper, maar volgens zijn voormalige trainer Eduardo Grecco stond hij ook op het voetbalveld bekend als 'El Loco'. Hij kende namelijk geen enkele angst en gooide zich voor elke bal, ook al liep hij daarmee het risico anderen te blesseren of zelf geblesseerd te raken.
'El Loco' is ook de titel van de biografie die Juan Luis González over hem schreef en waarin staat dat Milei ervan overtuigd is dat God hem heeft uitverkoren als messiaanse leider.
Maar 'El Loco' is zeker niet de enige bijnaam van Milei. Behalve 'anarcho-kapitalist', zoals hij zichzelf omschrijft, wordt hij ook wel 'de rockstereconoom', 'de leeuw' en 'de Argentijnse Trump' genoemd. Anderen zien hem als een kruising tussen Boris Johnson en de moordlustige pop Chucky.
4. Hij ziet zichzelf als 'cultuurstrijder'
Milei ziet zichzelf ook als een cultuurstrijder, die de Argentijnse samenleving wil opschudden. Met dezelfde vibe als het 'Make America Great Again' van Donald Trump wil Milei dat Argentinië weer terugkeert naar een niet nader aangeduide periode van grootsheid.
Hij keert zich onder meer tegen klimaatbeleid, omdat mensen volgens hem geen rol spelen bij het opwarmen van de aarde. Ook wil hij de legalisering van abortus terugdraaien en is hij voorstander van het recht om wapens te dragen.
Tegelijkertijd huldigt Milei ook progressieve standpunten, zoals het toestaan van het homohuwelijk en het legaliseren van drugs.
5. Hij laat zich naar eigen zeggen adviseren door zijn honden
Milei is gek op honden en zegt nog regelmatig te communiceren met zijn in 2017 overleden lievelingshond Conan, een mastiff.
Volgens de excentrieke politicus heeft hij Conan al meer dan 2.000 jaar geleden ontmoet in een eerder leven, toen ze gladiator en leeuw waren in het Romeinse Colosseum en besloten niet met elkaar te vechten omdat ze voorbestemd waren om hun krachten te bundelen in de toekomst.
In 2018 heeft Milei 50.000 dollar betaald om Conan te laten klonen met vijf puppy's al resultaat. Eentje heet ook Conan, maar de andere vier zijn vernoemd naar zijn favoriete economen Murray Rothbard, Milton Friedman en Robert Lucas. Hij zegt dat de honden hem "op verschillende gebieden" adviseren: eentje op het gebied van politiek, een ander over economie en weer een ander geeft hem algemene adviezen. Het zijn volgens hem "de allerbeste strategen".
6. Hij was volgens het hoofd van zijn faculteit een briljante student economie
Milei studeerde ten tijde van de diepe economische crisis eind jaren tachtig en begin jaren negentig economie aan de Universiteit van Belgrano. "Hij was een briljante student", zegt Víctor Beker, het hoofd van de faculteit economie van destijds. "Rusteloos en heel intelligent".
Hij kwam volgens The Economist ook vaak na colleges nog naar het kantoor van Beker om allerlei vragen te stellen. "Hij had zichzelf erg hoog zitten en vond dat hij capaciteiten bezat die andere niet hadden", constateerde Beker.
Tijdens zijn studie stond Milei nog helemaal achter de ideeën van John Maynard Keynes, die een grote rol zag voor de overheid in het voeren van anticyclisch conjunctuurbeleid. Pas veel later werd hij radicaal voorstander van een minimalistische overheid en zei hij tot de ontdekking te zijn gekomen dat alles wat hij over economische beleid had geleerd "onjuist" was.
Eenmaal afgestudeerd werkte Milei als consultant en adviseur voor verschillende grote financiële bedrijven in Argentinië, maar ook voor het Wereld Economisch Forum en de G20.
7. Hij beschouwt zichzelf ook als sexgoeroe
Javier Milei ziet zichzelf niet alleen als topeconoom en redder van Argentinië, maar ook als sexgoeroe. Hij was naar eigen zeggen sekscoach op het gebied van tantra, een langzame meditatieve vorm van gemeenschap waarbij het doel niet een orgasme is, maar genieten van het proces. Ook vertelt hij heel open dat hij geniet van trio's.
Milei is vrijgezel en nooit getrouwd geweest, maar zegt dat ex-vriendinnen hem vrij vertaald 'dekhengst' noemen.